Сагыз: кызыклы фактлар, файда һәм зыян

Борынгы заманнардан ук кешеләр нәрсәдер чагалар: борынгы греклар мастик агач ыштаны, майялар каучук, себерлеләр каракут ыштаны, ә Һиндстанда хуш исле яфраклар катнашмасы. Бу «жвачкалар» сулыш алуга хуш ис һәм яңалык биргәннәр, яман исләрне бетергәннәр, тешләрен чистартканнар, тешләрен массажлаганнар, һәм авызларында да тәмле тәм калдырганнар. Америка ачылгач, Европада чәйнәү тәмәкесе барлыкка килә, ул бик киң тарала.

Чәчмә резинка тарихы 1848 елның 23 сентябрендә, дөньяда беренче булып аны җитештерү фабрикасы барлыкка килгәч башлана. Фабрикага нигез салучы Джон Куртис хуш исләр өстәп, хыслы агачлар ыштаныннан чүпрә катнашмасы ясаган. Ләкин сәнәгать масштабында чеметеп алуның беренче омтылышы уңышсыз була. Шулай да нәкъ менә фабрика нигезләнгәннән соң чүпрә тарихы башлана.

1869 елның 5 июнендә Огайо штатыннан теш табибы үзенең чәйнәү резинкасы рецептын патентлый. Ә 1871 елда Томас Адамс чүпрә җитештерү өчен станок уйлап табуга патент ала. Шул вакыттан бирле чагу резинкасы күп кенә Метаморфозалар кичерә: ул төсен һәм тәмен үзгәртә, шарлар, кубиклар, күбәләкләр һ.б. формасында чыгарыла һәм XX гасырның икенче яртысында яшьләр тормышында бик мөһим урын ала, һәм безнең көннәрдә дә бик популяр булып кала.

Чәйнәү турында кызыклы фактлар

Чәйнәү һәрвакыт булды! Археологлар Төньяк Европада безнең эрага кадәр VIIII Меңьеллык белән даталанган кеше тешләре эзләре белән тарихка кадәрге ыштан кисәкләрен тапканнар. Антик греклар мастик агач ыштаннарын, индеецларвоыслы ыштаннарны, майя — чикль кабиләләрен чайкаганнар.

Борынгы греклар сулышны яңарту һәм авыз куышлыгын чистарту өчен мастик агач ыштаннарын чайкаганнар. Майялар шул ук максатлар өчен катып калган гевея — каучук согын кулланганнар, ә Төньяк Америка индеецлары утта парга әйләнгән хыслы агачлар ыштанын чүпләгәннәр. Себердә әле дә еш кына лиственница ыштанын чүплиләр, башта ул ватыла, әмма соңыннан, озак чайкаганда, бербөтен кисәккә җыела. Ул тешләрне чистартып кына калмый, тешләрне дә ныгыта. Шулай ук еш кына ыштан чия, имән, шыршы чәйнәлә, ләкин моның өчен бик яхшы һәм нык тешләр кирәк. Совет балачагында без гудрон чәйнәдек, ләкин бу, әлбәттә,иң экстремаль вариант)))).

1970 еллар башыннан СССРда чагу резинкаларыннан һәм рәсемнәр, наклейкалар һәм тәрҗемә татуировкалары белән «вкладыши» фантиклары мәктәп укучылары арасында коллекцияләү объекты булып тора.

Дөрес кулланылганда, сагыз ниндидер файда китерә.

Ул теш рәтләрен йомшак ризык калдыкларыннан чистарта. Шуны истә тотарга кирәк, чагу резинкасы тешнең каты япмасын төшерә алмый, ул авыз куышлыгының барып җитү авыр булган урыннарын чистарта алмый, ягъни теш щеткасы һәм пастасы ярдәмендә көндәлек гигиена процедураларын алмаштыра алмый. Әмма ашаганнан соң аның уңай эффекты бар, чөнки чәйнәү вакытында бүленеп чыккан слюна тешләрне чистарта. Ләкин, күпчелек теш табиблары ашаганнан соң гадәти авыз юу берничә дистә тапкыр эффективрак дигән фикергә киләләр.

Ароматизаторлары булганга, чәйнәү резинкасы берникадәр вакытка сулышны яңарта. Кайбер кешеләр аны ашаганнан соң сулышны яңарту өчен кулланалар.

Моннан тыш, кыска вакытлы кулланылганда, чагу резинкасы тешләрнең кан әйләнешен яхшырта һәм чагу мускулатурасын ныгытырга мөмкинлек бирә. Ул сагыз массажына һәм чәйнәү мускулларына дөрес йөкләнешкә ярдәм итә. Һәм тагын бер моментны билгеләп үтәргә мөмкин: чагу резинкасының психологик тәэсире. "Чүпрә" куллану җиңел стрессны җиңеләйтә һәм тәмәке тарту кебек зарарлы гадәттән котылырга ярдәм итә ала (алмаштыру терапиясе буенча комплекслы гамәлләр элементы буларак).

Сагыз сәламәтлек өчен зарарлы

Әгәр чәйнәү резинкасы үлчәүдән тыш һәм даими рәвештә кулланылса, организмда берничә проблема барлыкка килергә мөмкин. Чәчкәндә бүленеп чыккан слюна, щелочлы реакциягә ия, ашказанына эләгә һәм аның кислоталылыгын киметә. Җавап итеп, ашказаны согы өстәмә күләмдә чыгарыла башлый, аның нигезе — тозлы кислота. Әгәр бу ач ашказанында була икән, проблемалардан качып булмый, чөнки кислотаның агрессив тәэсире беренче чиратта ашказаны стеналарына юнәлтелгән. Ашказаны согының даими ярсыта торган тәэсире гастрит һәм ашказаны җәрәхәтләре үсешенә ярдәм итә.

Хәзерге заман чәйнәү резинкаларының бер өлеше булган азык өстәмәләре кайбер кешеләрдә аллергия китереп чыгарырга мөмкин. Лакрица һәм солодка, хәзерге заман чеметүчеләренә популяр өстәмә булып, кан басымын күтәрә. Алар шулай ук калийны каннан тизрәк чыгарырга ярдәм итә.

Чәчү резинкасы пародонтит (пародонт ялкынсынуы) һәм кариес үсешенә ярдәм итә. Пародонтит резинканы чагу процессында тешләрнең даими массировкасы һәм тешнең локаль өлкәсендә кан әйләнеше бозылу вакытында барлыкка килә. Ә реклама тәэсирендә ешрак чагу резинкасын кулланган һәм теш щеткасын сирәгрәк кулланган кешеләр ахыр чиктә кариес эшлиләр.

Шуны истә тотарга кирәк: чәйнәү тынычландыра гына түгел, ә шулай ук баш миен тоткарлый, игътибарны киметә, игътибарны тупларга ирек бирми. Шуңа күрә кайбер һөнәр ияләренә, мәсәлән, шоферларга, чәйнәү резинкасын даими куллануның максатка ярашлылыгы турында уйланырга кирәк.

Сагыз чәйнәүне нәрсә белән алыштырырга

Забрус һәм бал кортлары

Борынгы заманнардан ук умартачылык продуктлары тагын бер табигый жвачка булган. Сот — забрус капкачларын чайкау бик уңайлы түгел, чөнки алар авызда ватыла, ләкин алар бик файдалы, чөнки аларда шулай ук бал корты слюнасы, бал һәм бал корты агуы да бар, алар белән бал кортлары күзәнәкләрне мөһерлиләр. Забруста А, В, С, Е витаминнарының югары концентрациясе бар, кешегә кирәкле барлык микроэлементлар һәм бал кортлары бизләре бүлеп чыгарган бик сирәк майлар бар.

Кофе бөртекләре

Сулышны чеметеп түгел, ә кофе ашап яңартырга мөмкин. Берничә бөртек чәйнәргә кирәк, бу сарымсак яки спирт кебек барлык начар исләрне бетерәчәк. Эш шунда ки, Кофе бөртекләрендә бактерияләрне юк итүче матдәләр бар-начар исләрнең сәбәбе. Моннан тыш, аз күләмдә кофе файдалы — көч бирә һәм хәтерне яхшырта.

Чәйнәү-ул тәм-том түгел, кәнфитләрне яңартмый, реклама роликларында әйтелгәнчә, рәхәтлек тә түгел. Аны куллану кеше ашаганнан соң 60 минут эчендә генә аклана.

Чүпрә кариестан сакламый. Кариес чәйнәү өслегендә түгел, ә теш араларында барлыкка килә, шуңа күрә чәйнәү резинкасыннан бу авыруны профилактикалау өчен бернинди файда юк.

 Чәйнәү авызның Начар исеннән котылырга ярдәм итми. Ул шулкадәр кыска вакытлы эффект бирә ки, аны гомумән файдасыз дип атарга мөмкин. Әгәр дә сулышны Яңа итү максаты куелса, ашаганнан соң махсус чайкау яки шикәр булмаган ментоллы кәнфитләр куллану дөрес.