Роспотребнадзорга гражданнарның мөрәҗәгатьләре килә, аларда аларның хокукларын сервис үзәкләре һәм көнкүреш һәм компьютер техникасын ремонтлаучы оешмалар бозуы күрсәтелә. Намуссыз ремонт остаханәләрендә һәм сервис үзәкләрендә кулланучыларга, кагыйдә буларак, бушлай диагностика ясарга һәм ватылу сәбәбен билгеләргә вәгъдә итәләр. Килешү төзелми, товарны кабул итү турында документлар закон таләпләрен бозып төзелми. Еш кына берничә көннән соң остаханә яки сервис үзәге хезмәткәрләре телефон аша товарны ремонтлаганнарын һәм аны алырга мөмкинлеген хәбәр итәләр. Шул ук вакытта ремонт бәясе дип атала, ул яңа товар бәясенең 80% ка кадәр җитәргә мөмкин.
Әлбәттә, заказчы мондый кыйммәтле ремонтка өметләнми. Шул чакта «ремонтланган» техниканы кире кайтармау һәм хәтта барлыкка килгән бурычны тормышка ашыру белән бәйле хәйләләр бара.
Хәзерге вакытта «кулланучылар хокукларын яклау турында» гы законнан тыш, Россия Федерациясе Хөкүмәтенең 21.09.2020 N 1514 карары белән расланган Халыкка көнкүреш хезмәт күрсәтү кагыйдәләре дә гамәлдә (алга таба - кагыйдәләр).
Кагыйдәләр (4 пункт) буенча, эшләрне башкару турында килешү язма формада (квитанция, башка документ) төзелә һәм анда, шул исәптән, түбәндәге мәгълүматлар булырга тиеш::
· эш төре;
· эш бәясе;
· эш башкаручы материалларыннан яки кулланучы материалларыннан (әйбер белән) башкарыла икән, материалларның (әйберләрнең) төгәл атамасы, тасвирламасы һәм бәясе;
· кулланучының эшнең тулы бәясен түләве яки килешүне рәсмиләштергәндә кертелгән аванс турында билге, әгәр мондый түләү башкарылган булса;
Эшләрне башкару турында килешүнең бер экземпляры башкаручы тарафыннан кулланучыга бирелә. Кулланучы катнашында башкарыла торган эшкә карата эшләрне башкару турында Килешү генә (мәсәлән, төзек булмаган техниканы диагностикалау) касса чегы, билет һ. б. бирү юлы белән дә Рәсмиләштерелергә Мөмкин.
Моннан тыш, «кулланучылар хокукларын яклау турында» гы законның 35нче маддәсе башкаручының ремонтка тапшырылган әйберне саклау өчен җаваплы булуын билгели.
Җиһазларны диагностикалау яки кимчелекләрне бетерү-түләүле эш һәм кагыйдәләрне хокукый көйләүгә керә, шуңа күрә барлык очракларда да килешү язма рәвештә төзелергә тиеш. Әгәр Килешүдә кулланучы тапшырган әйбернең төгәл исеме, тасвирламасы һәм бәясе Булмаса, башкарылган эшнең төре һәм аның бәясе башкаручы кулланучыдан башкарылган эшләр өчен нинди дә булса түләү таләп итәргә хокуклы түгел һәм кулланучыга әйберне кире кайтарырга тиеш, чөнки аны тоту өчен законлы нигезләре юк.
Сервис үзәген яки ремонт хезмәтен эзләгәндә, шулай ук төзек булмаган әйберне ремонтлауга тапшырганда, Роспотребнадзор түбәндәге кагыйдәләрне үтәргә киңәш итә.
1. Намуссыз башкаручылар үз абруен яшерә алмыйлар, сез интернетта кулланучылар хокукларын еш бозучы компанияләр турында күп тискәре фикерләр таба аласыз.
2. Клиентларга юнәлеш бирү билге белән башлана. Артык игътибар җәлеп итәргә теләмәгән Компания элмә тактада үзе турында юридик яктан әһәмиятле мәгълүмат күрсәтмәячәк. Моннан тыш, товар кабул итү урынында ремонт өчен түбәндәге мәгълүмат бармы-юкмы икәнен карагыз:
· башкарыла торган эшләр, аларны бирү формалары һәм (яки) шартлары Исемлеге;
· стандартларны билгеләүгә күрсәтү (булган очракта), аларга ярашлы рәвештә эшләр башкарыла;
· эшләрне башкару вакыты;
· әгәр бу мәгълүмат эшнең характерына карап әһәмиятле булса, эшне башкарачак конкрет зат турында мәгълүмат;
· кулланучы өчен башкарылган эшнең куркынычсызлыгын тәэмин итәргә, шулай ук кулланучының милкенә зыян китермәскә тиеш таләпләр;
· эшләрне башкару турында килешүләр (квитанцияләр, башка документлар) үрнәкләре;
· җитештерелгән әйберләрнең үрнәкләре (модельләре) яки аларның эскизлары;
· ташламалар алу хокукына ия булган кулланучылар категорияләре исемлеге, шулай ук федераль законнар һәм Россия Федерациясенең башка норматив хокукый актлары нигезендә эшләр башкарганда бирелә торган ташламалар Исемлеге.
Бу мәгълүмат уңайлы һәм карау өчен уңайлы урында булырга тиеш.
3. Онытмагыз, кулланучы аны кабул иткәннән соң башкаручы башкарган эш өчен тулы күләмдә түләргә тиеш. Сезнең ризалыгыгыз белән генә эш килешү төзегәндә яки аванс биргәндә түләнә ала. Сервис үзәгендә сезнең әйберегез кала һәм әгәр башкаручы Үз эшенең сыйфатына ышанса, ул зур алдан түләүне таләп итмәячәк.
4. Башкаручының касса аппараты бармы дип сорагыз. Аванс тапшыру касса чегын кәгазь яки электрон формада бирү белән бергә булырга тиеш. Моннан тыш, эш өчен түләгәндә алынган QR-кодлы онлайн-кассалар ярдәмендә формалаштырылган чеклар салым хезмәтенең мәгълүмати «булагында» саклана. Хәзерге вакытта чекны электрон адреска яки кәрәзле телефон номерына алырга мөмкин. Моннан тыш, кулланучы аңа бирелгән чекның дөреслеген «Россия Федераль салым хезмәте чегын тикшерү» мобиль кушымтасы ярдәмендә тикшерә һәм бозу турында хәбәр итә ала. Мастерның банк картасына исәп-хисаплар рөхсәт ителми. Моннан тыш, мондый операция турындагы документ килешүдә күрсәтелгән башкаручының шәхесенә бәйле түгел, шуңа күрә сез кирәк булса алдан түләү фактын исбатлый алмассыз.
5. Бернинди шартларда да, әгәр сезгә килешү төзергә һәм хаталы әйберне кабул итү актына кул куярга тәкъдим итмәсәләр, ремонт ясарга ризалашмагыз.
6. Килешү белән танышканда, Кагыйдәләрнең 4 пунктын үтәүгә игътибар итегез. Менә килешүдә теркәлергә тиешле шартларның тулы исемлеге:
· башкаручы оешмасының фирма исеме (исеме) һәм урнашкан урыны (адресы) (шәхси эшмәкәр өчен фамилиясе, исеме, әтисенең исеме (булган очракта), дәүләт теркәве турында мәгълүмат), салым түләүченең идентификацион номеры;
· эш төре;
· эш бәясе;
· эш башкаручы материалларыннан яки кулланучы материалларыннан (әйбер белән) башкарыла икән, материалларның (әйберләрнең) төгәл атамасы, тасвирламасы һәм бәясе;
· кулланучының эшнең тулы бәясен түләве яки килешүне рәсмиләштергәндә кертелгән аванс турында билге, әгәр мондый түләү башкарылган булса;
· заказны кабул итү һәм үтәү даталары;
· эш нәтиҗәләренә гарантия сроклары, әгәр алар федераль законнар, Россия Федерациясенең башка норматив хокукый актлары яки эшләрне башкару турында килешү белән билгеләнгән булса яки эшлекле әйләнеш гадәте белән каралган булса;
· башкарылган эшләрнең үзенчәлеге белән бәйле башка кирәкле мәгълүматлар;
· заказны кабул иткән кешенең вазифасы һәм аның имзасы, шулай ук заказны тапшырган кулланучының имзасы.
7. Килешүне укыгыз (аның үрнәге кулланучы почмагында булырга тиеш). Сезне «башкаручының эш төрен яки аларның бәясен берьяклы рәвештә үзгәртү хокукы», башкарылган эш нәтиҗәләренә гарантия срогы булмау яки аның формаль характеры (мәсәлән, 7 көн), килешүдә Интернетта урнаштырылган, әмма танышу өчен күрсәтелмәгән һәм килешү белән бергә тапшырылмаган башка документларга (Тарифлар, шартлар, кушымталар) сылтама кебек шартлар кисәтергә тиеш.
8. Ремонтланган көнкүреш Радиоэлектрон аппаратурасы, көнкүреш машиналары һәм приборлары биргәндә, башкаручы аларны карарга һәм аларның эшен күрсәтергә тиеш (Кагыйдәләрнең 17 пункты).
9. Эш нәтиҗәсен начарлатучы килешүдән чигенүләр яки эштәге башка кимчелекләр ачыкланганда кулланучы бу хакта башкаручыга әйтергә тиеш. Бу кимчелекләр актта яки кабул итүне раслаучы башка документта тасвирланырга тиеш. Кагыйдәләрнең 12 пунктына сылтама белән мондый акт төзүне таләп итегез.
10. Эшләр тәмамланганнан соң, эшләрне кабул итү турында ике яклы актка кул куюны яки килешүдә тиешле билге куюны таләп итегез.